Langs de Hofvijver wandelt de Haagse burgerij, terwijl op het water een strijd is losgebarsten tussen enkele bootjes. Vanaf het begin van de 16deeeuw vinden deze zogeheten watersteekspelen regelmatig op de Hofvijver plaats, maar op ons schilderij uit het midden van de 16de eeuw is dit spektakel voor het eerst afgebeeld. In de verte zien wij de Grote of Sint Jacobskerk met daaromheen het dorp Die Haghe, de voorloper van Den Haag. Aan de bovenkant van het schilderij wordt de banderol en de wapens van Holland en Den Haag omgeven door een zwerm ooievaars. Op het dak van de Ridderzaal is zelfs een ooievaarsnest weergegeven. Van oudsher is het grafelijk hof met deze vogels verbonden.
De Hofvijver
Gedurende de 16de en 17de eeuw is de Hofvijver het herkenningspunt van Den Haag. Vooral vanwege de omringende bebouwing is dit gebied een geliefd onderwerp voor veel schilders uit die tijd. Dit schilderij toont de Hofvijver vanaf het Doelenterrein met op de voorgrond de schietbaan van de Sint-Sebastiaansschutterij. Hier oefent een schutter zijn vaardigheden. Op de plek van het houten schuttershuisje werd in de periode 1636-1638 de Sint-Sebastiaansdoelen neergezet; het huidige pand van het Haags Historisch Museum.
Ons schilderij is een variant van een werk van een anonieme schilder van de Haagse School uit 1553. Daarop is de Hofvijver en de omringende bebouwing eveneens vanuit de hoogte te zien. Toch is het geen directe kopie, want de maker van ons schilderij heeft geprobeerd de politieke en religieuze spanningen in de stad na de Beeldenstorm van 25 augustus 1566 weer te geven. Rechts op het schilderij, op het Lange Voorhout, is een tentenkamp opgeslagen met links daarvan een groep soldaten. Vermoedelijk zijn dit de troepen van bevelhebber Alexander Torck. Daarnaast staat onder de bomen van de Lange Vijverberg een groep mensen bij elkaar om een hagenpreek aan te horen en daarboven lijkt een katholieke priester op het Groene Zoodje te worden geëxecuteerd.