Het grote poppenhuis van Lita Tholen-De Ranitz
Geïnspireerd door toonaangevende tijdschriften over architectuur en binnenhuiskunst liet Lita de Ranitz dit grote poppenhuis maken. Een eigentijds huis dat veel overeenkomsten vertoont met villa’s die rond 1910 in en om Den Haag verrezen. De volle inrichting weerspiegelt de interieuropvattingen van de hogere klassen uit die tijd. Niet het suggereren van ruimtelijkheid maar het decoreren van de kamers was het belangrijkste doel. Het grote poppenhuis is ontstaan uit een ouder poppenhuis waarmee Lita in haar jeugd speelde. In augustus 1908 zond zij deze in voor de tentoonstelling Opvoeding van het kind. De belangstelling voor het poppenhuis uit haar kindertijd was groot. Vrienden kwamen met nieuwe miniaturen aanzetten, waardoor het huis spoedig te klein werd. Lita wenste het poppenhuis te vergroten, maar Herman Ros, leraar van de Ambachtsschool, adviseerde haar een heel nieuw huis te bouwen. In september 1910 was het huis klaar en werd op de nok van het dak de vlag gehesen.
Legaat van Lita Tholen-de Ranitz, 1960.
Lees verder
Met haar opdracht tot bouw van het grote poppenhuis herstelde Lita de traditie van het poppenhuis als pronkkast. De eerste poppenhuizen ontstonden aan het eind van de zeventiende en achttiende eeuw en waren geïnspireerd op ‘konstkamers’ en ‘konstkabinetten’. Rijke verzamelaars stelden in die vertrekken en kasten hun collectie zeldzaamheden tentoon. Van buiten zagen de eerste poppenhuizen er ook uit als een gewone kast, maar bij het openen van de deuren onthulde zich de rijkdom van het interieur. De kamertjes waren meestal zeer gedetailleerd ingericht. Houten voorwerpen werden door ervaren houtsnijders en meubelmakers gemaakt. Gespecialiseerde zilversmeden vervaardigden zilveren miniaturen voor het poppenhuis. Het samenstellen van deze poppenhuizen was een kostbare hobby en dus alleen weggelegd voor de rijkere mensen. Uniek aan de inrichting van dit grote poppenhuis van Lita is vooral de collectie miniatuurschilderijen. Kunstenaars als Toorop, Gabriël, Mauve, Jongkind en Arntzenius vervaardigden kleine werkjes voor dit bijzondere poppenhuis. 
Het grote poppenhuis van Lita Tholen-De Ranitz, 1910
Specificaties
- Vervaardiger: Herman Ros (vervaardiger van de kast),
- Datering: 1910
- Objectnummer: 1960-0282-KPO
- Materialen: diversen
- Afmetingen (van de kast): 104 x 130 x 49 cm
Literatuur
- Robert van Lit, De Poppenhuizen van jonkvrouwe Lita de Ranitz (Den Haag z.j.).