Sjerp van een ‘Representant’
Waaraan herken je een volksvertegenwoordiger? Het klinkt als het begin van een slechte grap, maar de vraag was heel reëel voor de leden van de eerste Nationale Vergadering in 1796. Deze Nationale Vergadering was het eerste democratisch gekozen parlement in de Nederlandse geschiedenis. Als vergaderplaats koos men heel symbolisch voor de voormalige balzaal van de verdreven stadhouder Willem V op het Binnenhof – de plek waar later ook de Tweede Kamer lange tijd vergaderd heeft. Het voorstel om de 126 leden een ‘Distinctief Teken’ te geven leidde tot gemengde reacties onder de leden. Een van hen vond dat een volksvertegenwoordiger zich moest onderscheiden ‘door voortreffelyke en nuttige daaden, en niet door fraaye linten of opsiersels’. Men kwam uiteindelijk uit op een eenvoudige sjerp met het opschrift ‘REPRESENTANT’. Dat woord moest het democratische mandaat van de ‘representanten’ onderstrepen: zij vertegenwoordigden het volk.
Lees verder
De sjerpen zijn maar korte tijd in gebruik geweest. Een voorstel om de leden van de Nationale Vergadering een ambtskostuum aan te meten haalde het niet. Hoewel zo’n ambtskostuum gebruikelijk was bij revolutionaire regimes vonden de Nederlandse volksvertegenwoordigers dit soort uiterlijk vertoon meer iets voor vorsten en heersers. Een volksvertegenwoordiger hoorde zich te onderscheiden door deugdzaamheid, niet door ‘een gewaad, welk de spilzucht schijnt te tekenen’.
Sjerp van een ‘Representant’, ca. 1796
Specificaties
- Vervaardiger: onbekend
- Datering: 1796
- Objectnummer: 0000-0096-HHI
- Materialen: fluweel, katoen, zijde, metaaldraad
- Afmetingen: 10,0 x 185,5 cm
Literatuur
- Lauren Lauret, Regentenwerk: vergaderen in de Staten-Generaal en de Tweede Kamer, 1750-1850 (Amsterdam 2020).